Bruinvissen hebben last van ‘lawaai’ in zee

Resultaten onderzoek worden gebruikt om stillere schepen te ontwikkelen
Zowel in het Dolfinarium Harderwijk als bij Ecomare op Texel is de afgelopen maanden uitgebreid gehooronderzoek gedaan bij bruinvissen. Het onderzoek geeft antwoord op de vraag hoe sterk de invloed is van scheepvaartgeluid op het gehoor van deze tandwalvis. Bruinvissen komen veel voor in de Noordzee, een van de drukste vaargebieden ter wereld. Eerste resultaten geven aan dat bruinvissen hinder ondervinden in hun onderlinge communicatie door het toegenomen ‘lawaai’ in zee.

Een stillere oceaan
De titel van het onderzoek is ‘AQUO = Achieve QUieter Oceans by shipping noise footprint reduction.'
Onderzoeksleider Dr. Klaus Lucke legt uit: “Er is altijd geluid op zee van andere dieren, golven en wind. Door menselijk toedoen is er echter steeds meer geluid bij gekomen, zoals dat van windmolenparken en natuurlijk de scheepvaart. Het geluid onderwater is daardoor ook enorm toegenomen.

De eerste resultaten
De uiteindelijke resultaten worden later dit jaar verwacht. Toch zijn de eerste conclusies al glashelder. Lucke: “Je ziet dat door het huidige geluid in zee de dieren meer moeite moeten doen om goed te horen en ook minder goed met elkaar kunnen communiceren. Dit noemen we ook wel het ‘masking effect’. Met meer omgevingslawaai moet je beter je best doen om jezelf verstaanbaar te maken.” De uitslag van het onderzoek wordt gebruikt door de Europese Unie in hun gesprek met de scheepvaartsector om ‘stillere’ schepen te ontwikkelen.

Gehoortesten
Gedurende een aantal maanden zijn er bij de bruinvissen in het Dolfinarium in Harderwijk en bij Ecomare op Texel gehoortesten afgenomen. “Wij mensen kunnen tijdens een gehoortest aangeven of we een geluidje horen of niet”, zegt Lucke. “Dieren kunnen ons dat niet vertellen. We werken daarom met sensoren die hersenactiviteiten registreren, net zoals dat in onderzoeken bij baby’s gebeurd.” Voor de nulmeting kregen de dieren een geluid te horen op ‘normale’ sterkte. Vervolgens werd het geluid steeds zachter afgespeeld om te zien waar de zogenaamde drempelwaarde ligt (het punt waarop dieren nog net iets kunnen horen). Daarna werden de geluiden nogmaals afgespeeld, maar
nu met scheepvaartgeluid op de achtergrond. Het verschil tussen de metingen met scheepvaartgeluid en de nulmeting was groot.

Ideale onderzoeksomstandigheden
Zowel Ecomare als het Dolfinarium lenen zich uitstekend voor dit soort onderzoeken. De gecontroleerde omgeving zorgt ervoor dat zowel het dierwelzijn niet in het gedrang is alsook verschillende settings nagebootst kunnen worden. Dieren worden stapje voor stapje meegenomen in het proces. Omdat soortgelijke onderzoeken in de natuur onmogelijk zijn, vinden deze vaker plaats in het Dolfinarium. Ook bij de andere diersoorten die leven op het park. De onderzoeken dragen bij aan de bescherming van de dieren in hun oorspronkelijke omgeving.

De Bruinvis
De Bruinvis (Latijnse naam: Phocoena phocoena) is de meest voorkomende tandwalvis in de Noordzee. Naar schatting leven daar zo’n 80.000. In het Dolfinarium leeft op dit moment een groep van zes bruinvissen in de Bruinvisbaai en twee bij Ecomare. Het zijn een van de weinige plekken ter wereld waar deze diersoort is gehuisvest. De dieren zijn eerder gestrand en opgevangen zijn door stichting SOS Dolfijn. Door verschillende oorzaken kunnen deze bruinvissen niet meer worden uitgezet, omdat ze bijvoorbeeld te jong zijn gestrand of hun hele leven lang afhankelijk zijn van medicatie. Twee van de permanent opgevangen dieren van het Dolfinarium zijn gehuisvest bij Ecomare.

Copyright: Dolfinarium

NM
29 oktober 2014

Kai-Mook wordt grote zus!

Olifantenfamilie Planckendael breidt uit met twee baby’s!!!

© Planckendael

Komt het door de enorme kolonie ooievaars of is het gewoon bijzonder vruchtbare grond in Mechelen? Afgelopen week ontving Planckendael de verlossende resultaten en het staat nu vast: Kai-Mook wordt grote zus. Maar liefst twee baby’tjes zullen komend jaar in Planckendael geboren worden. Een primeur voor het park. Planckendael brengt je dichter bij de dieren.

Wie zijn de mama’s?

Het zijn de moeder en de zus van Kai-Mook die zwanger zijn. "De eerste die we verwachten om een baby van 100 kg op de wereld te zetten, is onze April Girl, May Tagu. Geboren op 5 april 2005 is zij ondertussen 9 jaar oud en wordt zij voor de allereerste keer mama. Ongelooflijk spannend. Een eerste zwangerschap houdt, zeker in de natuur, een risico in, maar we zullen haar met onze beste zorgen omringen", aldus Ilse Segers, woordvoerster van Planckendael. May Tagu is de dochter van Phyo Phyo, en de zus van Kai-Mook.

De tweede baby is voor de ervaren moeke Khaing Phyo Phyo (spreek je uit als Pjopjo). Zij is 33 jaar en de mama van Kai-Mook. Ze verwacht nu haar vijfde baby. "Je kan haar dus gerust een ervaren moeder noemen. Ze komt uit een werkkamp in Birma en je herkent haar onmiddellijk aan haar ronde buikje. Haar hobby is namelijk eten! Ze heeft een fel temperament, wordt vrij gemakkelijk boos, maar heeft toch een heel klein hartje. En als je onverwacht hard roept, schrikt ze."

De papa: stier Chang is een geschikte man en lieve papa voor Kai-Mook

Chang (wat simpelweg olifant betekent in het Thais) is rustig van aard en altijd heel lief in de omgang voor de vrouwtjes en Kai-Mook. Momenteel staat stier Chang op het randje van de musth (een verhoogd testosterongehalte). Dat gebeurt wel meer bij olifantenstieren. Hun hormonen slaan dan op hol. Ze kunnen enorm opgewonden geraken, onberekenbaar zijn en zelfs agressief reageren. Stieren zijn zwaarder, eten meer en produceren dus ook meer mest dan vrouwen. Handen uit de mouwen voor de verzorgers. Chang weegt zes ton en heeft een groot hoofd met de typerende bulten van Aziatische olifanten. Hij lijkt gemakkelijk in de omgang, maar met een stier moet je altijd extra voorzichtig en op je hoede zijn.

Kai-Mook, de parel en publiekslieveling van Planckendael

© Planckendael / Wiegandt

Het allereerste in goede gezondheid geboren Belgische olifantje is natuurlijk de allerbekendste: Kai-Mook. Kai-Mook is geboren in ZOO Antwerpen op 17 mei 2009 uit Phyo Phyo en Alexander. Samen met haar hele familie woont ze sinds 2012 in Planckendael. Kai-Mook is speels en uitdagend en tast graag haar grenzen af zoals echte pubers doen.

Kai-Mooks andere familie en vriendinnen

Voor de zelfverzekerde matriarch Dumbo (geboren in 1976) lijken de kansen op een zwangerschap met het verstrijken van de jaren alsmaar kleiner te worden en daarbij is de wand van haar baarmoeder vrij broos. Zij is een dame met karakter. Ze is de beste vriendin van Phyo Phyo.

Ook voor Yu Yu Yin tikt de biologische klok. Zij is de superintelligente, is zeer attent voor de verzorgers en zeer zorgzaam van natuur. Meer nog dan Phyo Phyo, zorgt zij heel goed voor Kai-Mook. Ze had in het verleden al twee baby’s en haar naam betekent bloem.

"We zijn bijzonder blij en gelukkig", aldus Ilse Segers. "Een speelkameraadje voor Kai-Mook is al lang onze droom. Nu krijgt ze er zelfs twee. Ze zal een prachtige grote zus worden! Volg dit grote avontuur samen met ons in Planckendael, maar ook op www.planckendael.be en op facebook (www.facebook.com/planckendael) en twitter (@planckendael - #KaiMookGroteZus). We zullen België zo heel dicht bij onze olifantenkudde brengen."

© Planckendael

Nick Mertens

23 oktober 2014

Giraffe Tipsy 25 jaar, feestje voor de oudste netgiraffe van Nederland

Foto: Rob Doolaard/Diergaarde Blijdorp

Giraffe Tipsy is geboren in 1989 en vierde vandaag haar 25e verjaardag in Diergaarde Blijdorp. Dat is al behoorlijk oud voor een giraffe, want de gemiddelde leeftijd in dierentuinen is twintig jaar. Tîpsy was twee jaar toen ze naar Diergaarde Blijdorp kwam. Vandaag mochten de kinderen van groep 5/6 van de Margrietschool uit Rotterdam haar verjaardag vieren. Onder begeleiding van de dierenverzorger mochten de kinderen lekkere wilgentakken voeren aan de giraffen, terwijl binnen de andere kinderen de ruiven vulden met nog meer lekkers.

Tipsy en haar kudde lieten het zich goed smaken. Niet alleen zij, maar ook de kinderen hadden een mooie dag. Tipsy is te herkennen aan de donkere vlek op haar achterpoot. Ze is de leidster van de kudde. Als oma maakt ze zich niet snel druk en door haar houding brengt ze rust in de groep. 

Diergaarde Blijdorp heeft momenteel de op één na grootste kudde netgiraffen van Europa. Netgiraffen onderscheiden zich van de overige giraffenondersoorten uit andere delen van Afrika door de scherpe nettekening. Blijdorp heeft al netgiraffen sinds de vijftiger jaren. En er zijn sindsdien vele girafjes geboren.

NM
8 juli 2014

Allereerste pinguïnkuikens voor Planckendael

Planckendael brengt je dichter bij de dieren: tien pinguïnkuikens worden gekoesterd in de nieuwe Pinguïnpromenade, eentje zelfs bij adoptieouders.

© Planckendael / Artman

Onze paradepaardjes, de humboldtpinguïns, in hun nieuwe verblijf in het continent Amerika, voelen zich kiplekker. Ze legden ijverig eitjes en bebroedden ze zorgzaam.

Tien kuikens zagen al het levenslicht. Er ligt nog een eitje te wachten op zijn hoogtepunt en enkele laatbloeiers zijn nu nog druk in de weer met nestvorming. Eén koppel is zelfs al begonnen aan een tweede eileg. Onze Romeo en Julia hebben zelfs een kuiken van een ander koppel geadopteerd. Ouderzorg ten top! Heel wat duo’s van onze kolonie duiken geregeld in de nestbox om er afwisselend te broeden op hun eieren of er voor hun kersverse kroost te zorgen.

Voedzame vispap

Pasgeboren pinguïns zijn grijs van kleur en hebben een donzig verenkleed. De eerste weken zijn ze hulpeloos en volledig afhankelijk van de goede zorgen van hun ouders om groot te worden. De ouders braken een voedzame vispap op die de kuikens nodig hebben om te groeien. Dagelijks worden enkele kleintjes door de verzorgers gewogen. Vermageren ze, dan krijgen ze zelfgemaakte pap met haring, kalk, vitaminen en water. Ook de ouders krijgen hun vis vlakbij het nest, extra krachtvoer voor hun goede zorgen.

Veilig gekoesterd

Voorlopig kan je de grijze donsbolletjes nog niet bewonderen. Ze blijven veilig bij mama of papa in de nestbox. Een pinguïnvrouwtje legt één tot twee eieren. Gun ze nog een tweetal weken om geborgen groot te worden en vanaf juli verwachten we de eerste pluizenbollen op de kusten van het continent Amerika. 

© Planckendael / Jonas Verhulst

Wandelen tussen de pinguïns

De diertjes krijgen vrije toegang tot het bezoekerspad. Ze zijn trouwens niet alleen in hun grote openluchtverblijf, want ze wonen samen met de chiliflamingo’s, de stoombooteenden en de incasterns met hun karakteristieke witte Dalí-snorren.

Zwartvoetjes in de ZOO

Ook in ZOO Antwerpen genieten de nieuwe zwartvoetpinguïns van hun nieuwe verblijf. Hun zwembad is favoriet en de nestholen werden al vanbinnen en vanbuiten goedgekeurd. Nu zijn, bij de dertig vogels, de volwassen dieren druk in de weer om koppels te vormen tegen de baltsperiode in het najaar.

Verzorgersbabbels bij het voederen

Tip: De pinguïns in Planckendael krijgen dagelijks lekkere vis om 10u en 15u30. De verzorger geeft je dan leuke en actuele info, en wie weet, misschien mag je wel een visje geven. In de ZOO krijgen de pinguïns hun visjes om 11u en 16u van een praatgrage verzorger. 

© Planckendael / Jonas Verhulst

NM

12 juni 2014

Nieuwe Reptielenjungle in ZOO Antwerpen

ZOO Antwerpen brengt je dichter bij de dieren: sta vanaf nu oog in oog met groene leguanen, vogels en schildpadden.

© ZOO Antwerpen / Jonas Verhulst

De Reptielenjungle in ZOO Antwerpen vormt de nieuwe apotheose van een bezoek aan het Reptielengebouw. Elf groene leguanen hebben vrij spel in dit stukje oerwoud. Ze vertoeven in het goede gezelschap van 13 sporenschildpadden en een twintigtal vrijvliegende vogels waaronder toerako’s. Een plus voor de dieren, de planten, het gebouw en de bezoekers die hier oog in oog met elkaar komen te staan.

Aparte ervaring

In het Reptielengebouw begin je bij de kaaimannen en de Chinese krokodilhagedissen. Je ontmoet er verschillende gifkikkers, slangen, spinnen, gekko’s en een bijzonder koppel komodovaranen om dan te eindigen in een nieuw stukje jungle.

Respect voor erfgoed

Dankzij de vergroting van deze ruimte kan je de oorspronkelijke gevel in zandsteen nog beter bewonderen. Het Reptielengebouw werd in 1908 gebouwd naar een plan van Emile Thielens, Antwerps architect. Het is een mooie imitatie van een Griekse tempel bovenop een 20 meter hoge rots. ZOO Antwerpen vernieuwt met respect voor het architecturale erfgoed.

ZOO daagt je uit

Talrijke zitstokken, boomtakken, bladeren, kunstbomen, planten en rotsformaties zorgen voor achtergrondcamouflage. De groene leguanen maken er een spelletje van en wij spelen mee: zoek de elf dieren in hun warme habitat. De stoerdere dieren gunnen je een blik in hun ogen, maar enkele verschuilen zich. Vind je ze allemaal?

Ook de vogels doen graag mee. Negen verschillende soorten leven in deze Reptielenjungle: van shamalijsters, gestreepte muisvogels, roodstaartgaailijsters, madagascarwevers, Bartletts dolksteekduiven, driekleurglansspreeuwen, groene boomhoppen tot witkuif- en fishertoerako’s.

© ZOO Antwerpen / Jonas Verhulst

Bulldozers

Aan je voeten bewonder je 13 sporenschildpadden die onder het wandelpad door kunnen stappen. Sporenschildpadden zijn heel zwaar, groot en sterk; ze wegen tot 100 kilo. Ze zijn kwetsbaar in hun natuurlijke habitat, de droge gebieden van de Sahel in Afrika. Dit verklaart mee het warme klimaat in de Reptielenjungle.

Ananas enzo

Vergeet in je speurtocht de planten niet. We hebben drie sierananassen in de jungle geplant. Vind je ze? Bromelia’s, michelia (een soort magnolia) en flamingoplanten zorgen voor kleur. Palmen in alle maten en gewichten (ficus, pleomele, phoenix, areca, dracena, calathea…) maken het tropische junglegevoel compleet.

Oog in oog

Kijk de leguanen in de ogen, maar blijf er met je vingers af want ze hebben scherpe tanden, sterke poten met puntige nagels en een staart waarmee ze serieuze klappen kunnen uitdelen ter defensie. Wist je dat hun bijnaam boomkip is? In Zuid-Amerika wordt de groene leguaan gegeten en hij zou smaken naar… kip. 

TIP:

ZOO Antwerpen biedt nog meer oogcontact: dicht bij de dromedarissen.

Vlakbij het Reptielengebouw, achter de leeuwen, staan onze drie dromedarissen te popelen om kennis te maken. Alle vakantiedagen en weekends kan je samen met de verzorger om 15 uur dicht bij de dromedarissen. Luister naar het interessante praatje van onze verzorger, aai de zachte dromedarisvacht en wie weet mag jij wel een wortel geven. 

© ZOO Antwerpen / Jonas Verhulst

NM

6 juni 2014

Gorilla geboren in GaiaZOO

In GaiaZOO kwam deze week een gorilla ter wereld. De geboorte was, op basis van de paringen die de gorillaverzorgers hadden gezien, bijna een maand vroeger dan verwacht. Toch was het voor de dierverzorgers niet echt een verrassing dat ze 's ochtends een jong aantroffen. Moeder Sangha gedroeg zich een dag voor de geboorte namelijk anders dan normaal. Het is de tweede keer dat de veertienjarige Sangha moeder werd. Omdat moeder haar jong zo dicht tegen zich aan houdt, is het nog niet bekend of de kleine gorilla een mannetje of vrouwtje is. Haar vorige jong, Mosi, is met vier jaar al behoorlijk zelfstandig, waardoor de kersverse moeder al haar aandacht op de nieuweling kan richten. Met de geboorte van dit jong leeft een recordaantal van acht gorilla’s in de Zuid-Limburgse ZOO. Moeder en jong zijn zowel binnen als buiten zichtbaar voor publiek. 
 


Beschermende arm
Gorilla’s hebben een draagtijd van zo’n 8,5 maand. Aan de hand van paringen met zilverrug gorilla Makula en een humane zwangerschapstest werd een zomerkindje voorspeld. Maar net als bij mensen wil de daadwerkelijke geboorte wel eens enkele dagen (of weken) eerder voorkomen. Gorilla's wegen na de geboorte slechts vier pond, dat is maar half zo zwaar als de gemiddelde mensenbaby. Pasgeboren gorilla's grijpen zich direct vast in moeders vacht, in het begin ondersteund door moeder. Na een maand aan moeders buik te hebben doorgebracht, verhuist het jong naar haar rug. Vanaf daar leert het zijn leefomgeving en de andere gorilla’s in de groep kennen. Op een leeftijd van vier tot zes maanden, loopt de kleine gorilla al af en toe rond zijn moeder.

Wit pluimpje
Als een gorilla ongeveer een half jaar oud is, begint hij mee te knabbelen van zijn moeders eten. Zo leert hij welke planten hij later zelf kan eten. Het jong blijft echter ook nog zo’n drie jaar melk drinken. Vanaf zijn geboorte, tot het moment dat de jonge gorilla niet meer afhankelijk is van zijn moeder, heeft hij een wit plukje haar aan zijn billen. Voor de andere gorilla’s in de groep betekent dit “ik ben nog aan het leren”. De andere gorilla’s accepteren het ondeugende gedrag van jonge gorilla’s zo lang ze dit witte pluimpje hebben.

Elke vier jaar
Zo lang gorillamoeders een zogend jong hebben, zijn ze niet vruchtbaar. Pas als de gorillapeuter na een jaar of drie gespeend wordt, komt de gorillavrouw weer in cyclus. Met een draagtijd van zo’n 8,5 maand, zit er gemiddeld een jaar of vier tussen de opeenvolgende jongen van een gorillavrouw. Het eerste jong van moeder Sangha, Mosi, is nu ruim vier jaar oud. Hij leeft ook in de Kerkraadse gorillagroep. Hoewel hij al behoorlijk zelfstandig is, zal het voor hem toch even wennen zijn om de aandacht van zijn moeder te moeten delen. 

Foto: GaiaZOO

Foto: GaiaZOO

NM
5 juni 2014