ZOOLogisch heeft wetenschapspopularisering tot doel, m.a.w. het onderzoek op het gebied van dierkunde vereenvoudigd maar volledig te analyseren om het op deze manier toegankelijk te maken voor brede lagen van de bevolking. Ook vind je op ZOOLogisch de belangrijkste persberichten terug van alle (inter)nationale dierentuinen.
Na bijna twee maanden broeden is helmkasuaris
Jos trotse vader geworden van een kuiken. “Het duurde een aantal dagen
langer dan verwacht, maar toen verschenen opeens de eerste barsten in
het knalgroene ei”, vertelt dierverzorger Dik
Eenink.
Het is de eerste keer dat de Amersfoortse dierentuin
een kuiken bij de gevaarlijke loopvogels kan verwelkomen. De nieuwkomer
loopt dapper met zijn vader mee en komt al af en toe buiten. “Het
kuiken komt amper
boven het gras uit en het opstapje weer terug naar binnen bleek ook een
uitdaging ”, vertelt Dik. “Wij hebben maar even een tegel neergelegd,
zodat de kleine zijn vader beter bij kan houden als de twee weer binnen
willen kijken.”
In april werden er door vrouwtje Sien vier eieren achtergelaten bij het mannetje. Via de
webcam kan iedereen vanaf dat moment meekijken bij de helmkasuaris. “De -toen nog aanstaande- vader
heeft zijn verzorgende rol erg serieus genomen en heeft zijn nest 55
dagen lang bijna niet verlaten”, vertelt de dierverzorger. “Waarom er
maar één ei is uitgekomen, is niet duidelijk. Wij
zijn uiteraard al erg blij met dit ene kuiken!” De jonge kasuaris is
samen met zijn vader Jos te vinden in het DinoPark
van DierenPark Amersfoort.
De
drie Aziatische olifantenkoeien verkenden vanochtend het nieuwe
buitenverblijf in ARTIS. Na het openschuiven van de toegangspoort
stapten ze hun nieuwe leefwereld binnen,
terwijl ze klapperden met hun oren. Dit gedrag is een teken van
positieve opwinding. Het olifantenkalf rende diverse keren terug naar
het binnenverblijf, op de voet gevolgd door haar moeder en zus;
olifanten hebben een sterke sociale band. Pas na enige tijd
kwamen de olifanten richting het water gelopen.
Vier
jaar lang is er gewerkt aan het verblijf om het zo goed mogelijk aan te
laten sluiten op de behoeften van de olifanten, zodat ze hun
natuurlijke gedrag kunnen vertonen.
Bij een olifantenkudde is dat onder meer bewegen, zwemmen en eten. In
het verblijf iseen modderpoel, een schuurboom en Amsterdams grachtenwater om in te
zwemmen. De langverwachte uitbreiding van het buitenverblijf is dankzij
de steun van velen tot stand gekomen. ARTIS creëert meer ruimte voor
dier en plant, voor educatie en erfgoed. Hiervoor
is een stuk van het parkeerterrein aan de olifanten gegeven.
Matriarchaat
Olifanten
leven in vrouwengroepen, een matriarchaat. Eén olifantenkoe, de
matriarch, heeft daarbij de leiding. Bullen, mannetjesolifanten, leven
alleen of samen in kleine troepen en bemoeien
zich slechts met de koeien als er seks in het spel is. Met het nieuwe
buitenverblijf kan ARTIS in het kader van het Europese fokprogramma
permanent een bul houden. Er wordt geschat dat er nog maar 45.000 wilde
Aziatische olifanten (Elephas maximus)
zijn, en daarnaast zo’n 18.000 getemde (werkolifanten, tempelolifanten,
circusdieren). De Aziatische olifant leeft in Zuidoost-Azië, India, Sri
Lanka, Nepal en Zuid-China. Dit leefgebied is in de afgelopen eeuw
sterk versnipperd geraakt, doordat de mens het
heeft ingepikt, onder meer voor landbouw.
Rotslandschap en water
Opvallend in het buitenverblijf zijn de acht rotspartijen. De dieren
kunnen zich daardoor aan elkaars zicht onttrekken, en kiezen voor
verschillende plekken: in de wind en in de luwte, in de zon en in de
schaduw, in de warmte of koelte. Aan de rotsen zijn diverse
verrijkingselementen toegevoegd, waar de dieren op onverwachte momenten
voedsel kunnen ontdekken, of mineralen kunnen vinden. Olifanten spelen
in de natuur veel met water en sproeien zich nat om zich te koelen. Het
zijn van nature goede zwemmers. Vanaf de
verdiepte brug kun je als bezoeker oog in oog komen te staan met
zwemmende olifanten. Andere gedragsverrijkende elementen in het verblijf
zijn een schuurboom en de modderpoel. Met modder beschermen ze hun huid
tegen de zon en parasieten. En met de bovenkant
van hun rug schuren ze tegen de boom. De beplanting aan de parkzijde
van het verblijf is gebaseerd op natuurlijke omgeving van de olifant in
Azië, en aan de zijde van het Entrepotdok staan bomen en planten uit
moerasachtige milieus. De diversiteit van de beplanting
weerspiegelt de diversiteit in de natuurlijke habitat van de Aziatische
olifant.
ARTIS
trekt als groene oase in de stad Amsterdam veel inheemse diersoorten en
houdt daar altijd rekening mee. In de rotsen van het olifantenverblijf
zijn broedkasten voor mussen gemaakt
en is een ijsvogelwand gecreëerd. De ijsvogel kan zich daar nestelen.
Voor vleermuizen zijn vier vleermuiskasten gemaakt waar ze kunnen
overwinteren en roesten; rusten in een grote groep.
Er
is een ringstaartmaki geboren in DierenPark Amersfoort. “Het kleintje
werd door de dierverzorgers ontdekt op het Apeneiland”, vertelt
hoofdverzorger Willem Verdonck.
“Ondanks dat de geboorte vrij laat was voor de tijd van het jaar,
hadden wij wel het vermoeden dat er een jonge maki op komst was.”
De
maki klemt zich de eerste weken stevig aan moeder vast en de
dierverzorgers verwachten dan ook dat het geslacht pas na deze periode
duidelijk wordt. “Wanneer het kleintje
wat vaker los van de moeder gaat spelen, kunnen wij beter zien of het
een jongen of meisje is”, vertelt Willem.
Ringstaartmaki’s
staan vooral bekend om hun opvallende staart. “De maki’s hebben
veertien zwarte ringen in hun lange staart”, zegt de hoofddierverzorger.
“Ondanks
dat het staartje van het jong nog maar heel kort is, zijn alle ringen
al te zien.” Met de komst van het jong, wonen er nu zeventien
ringstaartmaki’s in DierenPark Amersfoort.
In Dierenrijk is er voor het eerst een lynx
geboren! Het jong is al eventjes geleden geboren maar moeder Anne verstopte
haar kleine de eerste dagen heel goed. Inmiddels laten Anne en de kleine lynx
zich wat vaker zien. De verzorgers hebben ook al wat dichterbij kunnen komen en
ontdekt dat het om een vrouwtje gaat.
Bij lynxen is het gebruikelijk dat de vrouwtjes
voor het jong zorgen, vader Bob bemoeit zich dus niet veel met de opvoeding. De
zoogtijd duurt ongeveer twee tot vijf maanden en in die tijd blijft het jong
nog in moeders veilige nest. In totaal zorgt de moeder zo'n 12 maanden voor het
jong voordat het helemaal op eigen benen kan staan.
Leefgebied
Lynxen leven en jagen in de natuur alleen. In hun
leefgebied in Europa zijn lynxen samen met de wolf en bruine beer de grootste
roofdieren. Ondanks dat ze zelf niet veel groter zijn dan een herdershond,
jagen ze niet alleen op kleine prooidieren zoals hazen en vogels, maar ook op
reeën en grotere hertensoorten. Wanneer ze zo'n grote prooi gevangen hebben
kunnen ze soms wel 6 keer terugkomen naar de prooi om het hele dier op te
kunnen eten. Maar het liefst maken ze het zichzelf gemakkelijk: vaak kiezen ze
een prooi uit dat niet oplet of verzwakt is.
Zuid-Franse zoo doet beroep op expertise ZOO
Antwerpen
Monniksgieren Sir en Snowflake in
ZOO Antwerpen hebben met groot succes een jong monniksgiertje van dierentuin Villars-les-Dombes inZuid-Frankrijk geadopteerd. Het is een hartverwarmend verhaal. Het ei werd
door de natuurlijke ouders verstoten na een verstoring van de nestplaats, maar
werd succesvol uitgebroed in de broedmachine. Omdat kuikens leren van hun
ouders, adviseerde Marleen Huyghe van ZOO Antwerpen en coördinator van het
Europese kweekprogramma van de monniksgieren, om een adoptiepaar te zoeken.
Uiteindelijk werd het kuikentje Sirius naar Antwerpen gehaald. Een opsteker
voor deze zeer bedreigde diersoort.
“Ons koppel Sir en Snowflake is een succesvol kweekkoppel”, aldus Marleen
Huyghe van ZOO Antwerpen. “Op de vraag van de Franse zoo of ik als coördinator
van het kweekprogramma een mogelijk adoptiekoppel kende, dacht ik aan hen. Toevallig
zaten zij net met een onbevrucht ei. We hebben het kuikentje dus verwisseld met
het ei en het resultaat was verbluffend. De twee gieren zorgden vanaf het
eerste moment voor het kuikentje. De adoptiemoeder Snowflake begon al na vijf
minuten voedsel op te braken om Sirius te voeden. Er was meteen interactie. Echt
hartverwarmend.”
Het
kuikentje is op 23 mei geboren en op zondag 28 mei bij de surrogaatouders
geplaatst. Het is van belang dat een kuiken van de sterk bedreigde
monniksgieren niet met de hand wordt grootgebracht, maar bij monniksgieren
opgroeit. Huyghe: “Deze dieren leren van hun ouders bepaalde gedragspatronen.
Die patronen zijn van belang voor hun verder leven en bepalen hun kans om later
zelf een gezin te stichten. Dit is voor het voortbestaan van deze soort
natuurlijk heel belangrijk.”
De monniksgier is een bedreigde diersoort. ZOO Antwerpen en Planckendael
doen er alles aan om deze diersoort in stand te houden. In de datingvolière in
Planckendael kunnen jonge monniksgieren zelf op zoek gaan naar hun ideale
partner om vervolgens een gezin te stichten in andere Europese dierentuinen.
Regelmatig worden er jonge monniksgieren uit andere dierentuinen en ook uit
Planckendael in de natuur losgelaten, onder andere in Zuid-Frankrijk.
Planckendael en ZOO Antwerpen, als coördinator van het Europese kweekprogramma
en stamboekhouder, adviseert andere dierentuinen bij het kweken en het
uitzetten van de monniksgier.
