Nieuwe diersoort in historisch
gebouw: prachtig totaal-spektakel. ZOO Antwerpen brengt je dichter bij de
dieren.
 |
| © ZOO Antwerpen / Jonas Verhulst |
Wekelijks
arriveren 500 poppen uit Costa Rica die in de ZOO gekoesterd worden in de
poppenkast. Ze komen gemiddeld na 5 à 7 dagen uit en vliegen rond in het
exotische decor van de Wintertuin. Hun aantal groeit gestaag aan. In dit
architecturaal en groen pareltje kunnen bezoekers zich verwonderen over de
schoonheid en elegantie van de vlinders. Deze combinatie is uniek in België.
De Wintertuin
De
vlinders fladderen vanaf nu in de Wintertuin. Dit architecturaal pareltje werd
in 1897 ontworpen door Emile Thielens. De Wintertuin was bedoeld als rustig
plekje om tijdens de pauze van concerten in de feestzaal te verpozen. De
architect gebruikte veel ijzer en glas en voorzag een koepel die het licht
rijkelijk doorlaat. De grot achteraan, samen met de waterval en de vijvertjes
ademt romantiek uit. En nu met de vlinders erbij is het effect compleet. De
Wintertuin was al een ideale fotolocatie voor bruidsfoto’s, nu zeker. Ook de
stoelen, banken en vlinderkast ademen de
19e_eeuwse
sfeer uit. Samen met de mooie geluiden is de totaalbeleving compleet.
Unieke beplanting
In
de Wintertuin groeien unieke planten. Van palmvarens, palmbomen, draken- en
bananenbomen, dadelpalmen, vioolbladplanten, ficussen tot philodendrons en
Engels mos, een uniek klein varenplantje. De palmen overleefden zelfs twee
wereldoorlogen. Het geheel wordt opgefleurd met kleurrijke orchideeën. Speciaal
voor de vlinders werden er nieuwe soorten waardplanten bijgevoegd. De bladeren
van waardplanten zoals passiebloemen zijn de ideale locatie om eitjes te
leggen. Eens de rupsen uitkomen, zitten ze onmiddellijk bij hun voedselbron,
essentieel in hun ontwikkeling van ei tot vlinder. Lantana’s zijn dan weer
ideale nectarplanten, voedsel voor de vlinders. De vlindersoorten werden
speciaal gekozen in functie van de beplanting.
Temperatuur en
vochtigheid
Tropische
vlinders hebben nood aan tropische leefomstandigheden. De ideale
luchtvochtigheidsgraad schommelt tussen 70 en 90%. De ideale temperatuur
bedraagt overdag +- 28°C en ‘s nachts minimum 18°C. Spijtig genoeg is België
Costa Rica niet, dus verwarmen en bevochten we bij. Om deze redenen is de
Wintertuin van april tot oktober extra een Vlindertuin en vermijden we de koude
wintermaanden.
Levenscyclus en
metamorfose
De
meeste vlinders leven enkele weken, maar sommige soorten worden tot
7
maanden oud. Bij de soorten in de ZOO zijn ze op leeftijd op 1 tot 1,5 maand. Hun
levenscyclus start bij de balts van de mannetjesvlinder die zijn vrouwtje
verleidt. Na de paring legt het vrouwtje, afhankelijk van de soort, 10 tot 100 eieren
aan de onderkant van een blad. Na minimum 1 week komen er rupsen uit die gulzig
van de bladeren eten (zelfs giftige). Daarna hechten ze zich aan een tak of een
blad om te verpoppen. De poppen variëren in kleur van felgroen, grijs, licht-
en donkerbruin tot zelfs appelblauwzeegroen. Ze zijn selfmade en gemaakt uit
chitine, te vergelijken met de schub van een kever. Uit deze poppen wriemelen de
vlinders in 1 à 2 uur tevoorschijn. Ze ontplooien voor de eerste keer hun
delicate, kleurrijke vleugels. De prachtige metamorfose is totaal.
In
de ZOO arriveren de vlinders in hun popfase, goed gekoesterd in beschermende
doosjes. Ze worden na aankomst in vlinderkasten gehangen. De kleinere soorten
ontpoppen al snel, de grotere na 7 dagen.
Voedsel
De
meeste volwassen vlinders eten vooral nectar en stuifmeel. In de ZOO plaatsten
de hoveniers verse passiebloemen en kweken ze deze ook zelf. Vlinders smullen
van de nectar of het stuifmeel van deze bloeiers. Ze krijgen er ook nog gemalen
stuifmeelkorrels en een honingoplossing met nectar en mineralen bij. In de
Vlindertuin staan er verschillende uitnodigende voedselplatformpjes. Let op hun
roltong, een lust voor het oog. Andere vlindersoorten zoals de blauwe morpho’s
verkiezen overrijp fruit. Appelsien, mango, banaan en ananas hebben hun voorkeur.
Verschillende soorten
70%
van de ongeveer 1 miljoen bekende diersoorten zijn insecten, waaronder zo’n
160.000 vlinders. Alle 50 vlindersoorten in de ZOO Vlindertuin komen uit
Centraal-Amerika. Ontdek
verschillende soorten passiebloemvlinders met uiteenlopende kleuren en patronen.
Blauwe morpho’s of azuurvlinders hebben een spectaculaire, unieke blauwe kleur.
Deze grote vlinders achtervolgen elkaar, zo kunnen ze lange slierten vormen. De
glasvleugelvlinder is transparant en moeilijk te zien voor rovers. De monarchvlinder
is de beroemdste trekvlinder. De chocoladevlinder, de malachietvlinder, de
zebravlinder, de bamboepage, het cyaanvosje, de uilvlinder, de Griekse
schoenmaker, de zijderupsvlinder… ontdek ze allemaal in de ZOO.
Bedreigd
Wereldwijd staan er meer dan 700 vlindersoorten op de
Rode Lijst van bedreigde soorten. Het gaat dan vooral over vlinders uit
Noord-Amerika, Europa of met een heel beperkt verspreidingsgebied. Voor
ongeveer 50 soorten is de handel streng gereglementeerd of zelfs verboden via
CITES (Conventie van Washington). Ook in België staat de natuur onder druk. De
leefgebieden van de vlinders worden kleiner en liggen verder uit elkaar. Vlinders
hebben bloemrijke bermen, tuinen en openbaar groen nodig. Vlinderrijke tuinen
of balkons zijn schakels tussen leefgebieden. Help de vlinders en maak je eigen
vlindertuin. Tuinier vlindervriendelijk door de keuze van de juiste planten en vermijd
het gebruik van pesticiden.
Behoud van het regenwoud
Onze vlinders werden gekweekt door vlinderboeren in
Costa Rica (Centraal-Amerika). Ze komen als poppen naar hier en in de ZOO
ontpoppen ze zich tot vlinders. Om poppen duurzaam in te zamelen en te kweken,
worden grote stukken regenwoud intact gehouden. Boeren in de buurt gebruiken
geen pesticiden want dat is dodelijk voor vlinders. Andere dieren en planten
profiteren hier gelukkig mee van. Het verzamelen en kweken van de vlinderpoppen
verschaft eerlijk, natuur- en milieuvriendelijk werk en een inkomen aan de
plaatselijke bevolking. Met deze Vlindertuin helpen we mee aan het in stand
houden van het regenwoud van Costa Rica en aan het welzijn van de mensen die er
wonen.
Bezoekerstip: Vlinders zijn het meest actief in de late voormiddag
en de vroege namiddag. Kijk en geniet!
Weetjes:
-Costa Rica telt het hoogste aantal dier- en
plantensoorten per km². 25% van het land is beschermd als natuurreservaat. Qua
duurzaamheid en natuur- en milieubewustzijn staan zij aan de top.
-Rupsen vreten de bladeren van de waardplanten op en
hun uitwerpselen vallen op de grond eronder. De waardplant neemt deze stoffen zo
weer op en vergiftigt zichzelf. In de Vlindertuin van de ZOO staan de waardplanten
in potten om ze zo gemakkelijk te kunnen vervangen.
-Vlinders in de natuur halen hun mineralen uit
rivierbeddingen.
-Vlinders vliegen niet naar het donker. Hoe meer zon,
hoe actiever de vlinders.
-Mannetjes- en vrouwtjesvlinders ruiken elkaar, soms
van ver.
 |
| © ZOO Antwerpen / Jonas Verhulst |
NM
27 maart 2014
