donderdag 27 maart 2014

Wintertuin wordt romantische Vlindertuin in ZOO Antwerpen

Nieuwe diersoort in historisch gebouw: prachtig totaal-spektakel. ZOO Antwerpen brengt je dichter bij de dieren.

© ZOO Antwerpen / Jonas Verhulst
Wekelijks arriveren 500 poppen uit Costa Rica die in de ZOO gekoesterd worden in de poppenkast. Ze komen gemiddeld na 5 à 7 dagen uit en vliegen rond in het exotische decor van de Wintertuin. Hun aantal groeit gestaag aan. In dit architecturaal en groen pareltje kunnen bezoekers zich verwonderen over de schoonheid en elegantie van de vlinders. Deze combinatie is uniek in België.  

De Wintertuin
De vlinders fladderen vanaf nu in de Wintertuin. Dit architecturaal pareltje werd in 1897 ontworpen door Emile Thielens. De Wintertuin was bedoeld als rustig plekje om tijdens de pauze van concerten in de feestzaal te verpozen. De architect gebruikte veel ijzer en glas en voorzag een koepel die het licht rijkelijk doorlaat. De grot achteraan, samen met de waterval en de vijvertjes ademt romantiek uit. En nu met de vlinders erbij is het effect compleet. De Wintertuin was al een ideale fotolocatie voor bruidsfoto’s, nu zeker. Ook de stoelen, banken en vlinderkast ademen de
19e_eeuwse sfeer uit. Samen met de mooie geluiden is de totaalbeleving compleet.

Unieke beplanting
In de Wintertuin groeien unieke planten. Van palmvarens, palmbomen, draken- en bananenbomen, dadelpalmen, vioolbladplanten, ficussen tot philodendrons en Engels mos, een uniek klein varenplantje. De palmen overleefden zelfs twee wereldoorlogen. Het geheel wordt opgefleurd met kleurrijke orchideeën. Speciaal voor de vlinders werden er nieuwe soorten waardplanten bijgevoegd. De bladeren van waardplanten zoals passiebloemen zijn de ideale locatie om eitjes te leggen. Eens de rupsen uitkomen, zitten ze onmiddellijk bij hun voedselbron, essentieel in hun ontwikkeling van ei tot vlinder. Lantana’s zijn dan weer ideale nectarplanten, voedsel voor de vlinders. De vlindersoorten werden speciaal gekozen in functie van de beplanting.

Temperatuur en vochtigheid
Tropische vlinders hebben nood aan tropische leefomstandigheden. De ideale luchtvochtigheidsgraad schommelt tussen 70 en 90%. De ideale temperatuur bedraagt overdag +- 28°C en ‘s nachts minimum 18°C. Spijtig genoeg is België Costa Rica niet, dus verwarmen en bevochten we bij. Om deze redenen is de Wintertuin van april tot oktober extra een Vlindertuin en vermijden we de koude wintermaanden.

Levenscyclus en metamorfose
De meeste vlinders leven enkele weken, maar sommige soorten worden tot
7 maanden oud. Bij de soorten in de ZOO zijn ze op leeftijd op 1 tot 1,5 maand. Hun levenscyclus start bij de balts van de mannetjesvlinder die zijn vrouwtje verleidt. Na de paring legt het vrouwtje, afhankelijk van de soort, 10 tot 100 eieren aan de onderkant van een blad. Na minimum 1 week komen er rupsen uit die gulzig van de bladeren eten (zelfs giftige). Daarna hechten ze zich aan een tak of een blad om te verpoppen. De poppen variëren in kleur van felgroen, grijs, licht- en donkerbruin tot zelfs appelblauwzeegroen. Ze zijn selfmade en gemaakt uit chitine, te vergelijken met de schub van een kever. Uit deze poppen wriemelen de vlinders in 1 à 2 uur tevoorschijn. Ze ontplooien voor de eerste keer hun delicate, kleurrijke vleugels. De prachtige metamorfose is totaal.
In de ZOO arriveren de vlinders in hun popfase, goed gekoesterd in beschermende doosjes. Ze worden na aankomst in vlinderkasten gehangen. De kleinere soorten ontpoppen al snel, de grotere na 7 dagen.

Voedsel
De meeste volwassen vlinders eten vooral nectar en stuifmeel. In de ZOO plaatsten de hoveniers verse passiebloemen en kweken ze deze ook zelf. Vlinders smullen van de nectar of het stuifmeel van deze bloeiers. Ze krijgen er ook nog gemalen stuifmeelkorrels en een honingoplossing met nectar en mineralen bij. In de Vlindertuin staan er verschillende uitnodigende voedselplatformpjes. Let op hun roltong, een lust voor het oog. Andere vlindersoorten zoals de blauwe morpho’s verkiezen overrijp fruit. Appelsien, mango, banaan en ananas hebben hun voorkeur. 

Verschillende soorten
70% van de ongeveer 1 miljoen bekende diersoorten zijn insecten, waaronder zo’n 160.000 vlinders. Alle 50 vlindersoorten in de ZOO Vlindertuin komen uit Centraal-Amerika. Ontdek verschillende soorten passiebloemvlinders met uiteenlopende kleuren en patronen. Blauwe morpho’s of azuurvlinders hebben een spectaculaire, unieke blauwe kleur. Deze grote vlinders achtervolgen elkaar, zo kunnen ze lange slierten vormen. De glasvleugelvlinder is transparant en moeilijk te zien voor rovers. De monarchvlinder is de beroemdste trekvlinder. De chocoladevlinder, de malachietvlinder, de zebravlinder, de bamboepage, het cyaanvosje, de uilvlinder, de Griekse schoenmaker, de zijderupsvlinder… ontdek ze allemaal in de ZOO.

Bedreigd
Wereldwijd staan er meer dan 700 vlindersoorten op de Rode Lijst van bedreigde soorten. Het gaat dan vooral over vlinders uit Noord-Amerika, Europa of met een heel beperkt verspreidingsgebied. Voor ongeveer 50 soorten is de handel streng gereglementeerd of zelfs verboden via CITES (Conventie van Washington). Ook in België staat de natuur onder druk. De leefgebieden van de vlinders worden kleiner en liggen verder uit elkaar. Vlinders hebben bloemrijke bermen, tuinen en openbaar groen nodig. Vlinderrijke tuinen of balkons zijn schakels tussen leefgebieden. Help de vlinders en maak je eigen vlindertuin. Tuinier vlindervriendelijk door de keuze van de juiste planten en vermijd het gebruik van pesticiden.

Behoud van het regenwoud
Onze vlinders werden gekweekt door vlinderboeren in Costa Rica (Centraal-Amerika). Ze komen als poppen naar hier en in de ZOO ontpoppen ze zich tot vlinders. Om poppen duurzaam in te zamelen en te kweken, worden grote stukken regenwoud intact gehouden. Boeren in de buurt gebruiken geen pesticiden want dat is dodelijk voor vlinders. Andere dieren en planten profiteren hier gelukkig mee van. Het verzamelen en kweken van de vlinderpoppen verschaft eerlijk, natuur- en milieuvriendelijk werk en een inkomen aan de plaatselijke bevolking. Met deze Vlindertuin helpen we mee aan het in stand houden van het regenwoud van Costa Rica en aan het welzijn van de mensen die er wonen.

Bezoekerstip: Vlinders zijn het meest actief in de late voormiddag en de vroege namiddag. Kijk en geniet!

Weetjes:
-Costa Rica telt het hoogste aantal dier- en plantensoorten per km². 25% van het land is beschermd als natuurreservaat. Qua duurzaamheid en natuur- en milieubewustzijn staan zij aan de top.
-Rupsen vreten de bladeren van de waardplanten op en hun uitwerpselen vallen op de grond eronder. De waardplant neemt deze stoffen zo weer op en vergiftigt zichzelf. In de Vlindertuin van de ZOO staan de waardplanten in potten om ze zo gemakkelijk te kunnen vervangen.
-Vlinders in de natuur halen hun mineralen uit rivierbeddingen.
-Vlinders vliegen niet naar het donker. Hoe meer zon, hoe actiever de vlinders.
-Mannetjes- en vrouwtjesvlinders ruiken elkaar, soms van ver.

© ZOO Antwerpen / Jonas Verhulst

NM
27 maart 2014

Geen opmerkingen:

Een reactie posten