donderdag 28 februari 2013

Belgische primeur: babygeluidjes bij de brilberen in ZOO Antwerpen

© ZOO Antwerpen

Voor de eerste keer in de geschiedenis van ZOO Antwerpen piept het bij de brilberen. Mama Zamora had twee knusse nestboxen ter beschikking om haar jongen te werpen. Maar ze wilde het liever zelf doen en maakte haar eigen  nest/kraamkamer met stro in een ander verblijf, buiten het gezichtsveld van onze nestcamera’s. De verzorgers ontdekten bij een korte controle één schattig beertje in het nest. Brilberen krijgen één tot drie jongen per worp, die bij hun geboorte rond de 300 gram wegen. 

Oefenen op de speelplaats

De verzorgers proberen zo min mogelijk te storen, zodat mamabeer Zamora haar welp in alle rust kan grootbrengen. Het is haar eerste en dus meest kwetsbare worp. Mamaberen blijven de eerste weken zonder te eten en te drinken in het nest bij hun jong. De eerste vier tot zeven weken is het kleine beertje blind en weerloos en verlaat het het nest niet. Na die periode doet het zijn oogjes open. Kort daarna probeert het kleintje te lopen en te klimmen. Hiervoor hebben de verzorgers een speelplaats ingericht met takken, touwen en stammetjes om de jonge beer kennis te laten maken met de verschillende materialen van het buitenperk. Een dik strobed zal zijn val breken bij klimpogingen. Als het jong 10 tot 12 weken oud is, vergezelt het zijn moeder bij korte tochtjes.  

Belangrijke brilberen

Mannetje Gladstone en vrouwtje Zamora (13 jaar) vormen sinds juli vorig jaar een genetisch belangrijk koppel. Jacht, illegale handel en habitatverlies maken de soort kwetsbaar. ZOO Antwerpen werkt actief mee aan het Europees kweekprogramma. Bovendien voeren wetenschappers van het Centre for Research and Conservation (CRC) van de ZOO al zeven jaar DNA-analyses uit op meststalen van brilberen uit Peru en Bolivia. Dit onderzoek helpt de wetenschappers aan kennis over de genetische structuur van de beren in de Zuidelijke Andes. Op basis van deze informatie kunnen ze actieplannen voor conservatie opstellen. 

Veggies

Brilberen zijn over het algemeen vegetariërs. Zamora geniet vooral van vijgen, rozijntjes en druiven. Ook papaja, meloen en pinda’s zijn gegeerd. Brilberen hebben een zwarte, donkerbruine pels. Rond hun ogen en snoet geeft een blonde tekening de indruk van een bril, vandaar hun naam. Ook de kleintjes vertonen deze tekening. 

Vertraagde innesteling

Ze worden ook wel Andesberen genoemd, naar hun herkomstgebied.  Heel bijzonder is dat ze bij bevruchting een vertraagde innesteling van de vrucht kunnen hebben. Zo kan mama beer de groei van het embryo vertragen in functie van het geschikte moment van de bevalling, onder goede weersomstandigheden of in het fruitseizoen. Dan komt babybeer niks tekort. In de ZOO loopt het geboorteseizoen van november tot maart. 

Toch prima sperma

Vader Gladstone leeft gescheiden van moeder en jong. Hij deelt zijn verblijf met neusbeertjes. Brilberen zijn van nature solitaire dieren die enkel bij vruchtbaarheid van het vrouwtje elkaars gezelschap opzoeken. In de ZOO waarderen ze het grootste deel van het jaar elkaars gezelschap, maar niet als er welpen zijn. Papa Gladstone is een oudere beer van 22 jaar. Zijn eerste partner, Inca, overleed vorig jaar op de gezegende leeftijd van 26 jaar. De kwaliteit van zijn sperma werd in vraag gesteld toen Inca niet zwanger werd, zelfs niet na kunstmatige inseminatie. Nu blijkt dus dat zijn zaad van prima kwaliteit is. Wellicht had Inca dus destijds vruchtbaarheidsproblemen.   



© ZOO Antwerpen

NM
28 februari 2013

woensdag 20 februari 2013

(pdw), afscheid van een klasbak


Patrick De Witte (pdw) is niet meer. Onverwacht overleden aan een hartaderbreuk. Ik heb niet het geluk gehad hem persoonlijk te kennen, maar ik heb altijd enorm veel bewondering voor hem gehad.

Bewondering omdat hij een creatieve en intellectuele duizendpoot was. Hij was humorist, columnist, journalist, hoofdredacteur, drummer, tv- en programmamaker en zette zich in voor maatschappelijke thema’s zoals het recht op euthanasie.

Bewondering omwille van (pdw) zijn scherpe pen waarmee hij graag tegen de haren instreek. Maar hoe hard hij ook tegen iets inging, zijn argumentatie was steeds onderbouwd. Én het was nog onderhoudend en vaak doorspekt met humor en/of metaforen ook. Wat genoot ik toch van die man zijn columns.
(pdw) kon hard tegen de schenen trappen, maar werd steeds gerespecteerd door vriend en vijand.

Bewondering ook voor zijn vrije geest. Ik durf regelmatig wel eens te zeggen dat wij in ons land geen echte onafhankelijke en kritische journalisten meer hebben. Met uitzondering van Patrick De Witte dan. Ik herinner me nog goed de open brief van hem aan het adres van Wouter Vandenhaute in Humo. Het was bij wijze van spreke zijn ontslagbrief. Hij kon niet leven met het feit dat Humo een Woestijnvisblad zou worden en op deze manier zijn zo gelauwerde onafhankelijkheid dreigde te verliezen.

Bewondering omdat ik stiekem steeds wat jaloers op hem was. Bezat ik maar 1/100ste van zijn schrijftalent en gevoel voor humor. Niet voor mezelf, maar wel voor al diegenen die de moeite doen om mijn schrijfsels te lezen en proberen te lachen met mijn grappen.

Maar vooral bewondering omdat (pdw) bovenal een warm mens was, getuige gisteren ook de talloze commentaren op zijn overlijden in de (sociale) media van vrienden en collega’s die nauw met hem hebben samengewerkt.

Op de website van de krant De Morgen kan je al de columns die (pdw) voor deze krant geschreven heeft nog eens herlezen (http://www.demorgen.be/dm/nl/15856/Patrick-De-Witte/index.dhtml). Wat een klasbak…

Men zegt regelmatig dat niemand onvervangbaar is. Wel, er zijn steeds uitzonderingen op de regel.

Rust in vrede…

NM
20 februari 2013

woensdag 6 februari 2013

Bonobo’s zijn empatisch

Photo courtesy of Zanna Clay.                                                                                                                                     

Onderzoekers van het Yerkes National Primate Research Center, verbonden aan de Emory University, hebben in het Lola ya Bonobo sanctuary in de Democratische Republiek van Congo jonge bonobo’s geobserveerd tussen de 3-7 jaar, wat overeenstemt met onze kinderen die naar de kleuter- en lagere school gaan.

Uit dit onderzoek, geleid door Zanna Clay en de wereldbekende etholoog en primatoloog Frans de Waal, is gebleken dat jonge bonobo’s elkaar onderling meer troosten dan hun volwassen soortgenoten.
Ook bij mensen beginnen kinderen vanaf de leeftijd van twee jaar troostend gedrag te vertonen, wat inhoudt dat zij zich kunnen inleven in de emoties van anderen. Ook bij chimpansees, honden, olifanten en sommige vogels is gelijkaardig gedrag reeds waargenomen.

In het Lola ya Bonobo sanctuary zitten veel weesjes wiens ouders zijn gedood als bushmeat of gevangengenomen zijn om hun leven als huisdier te moeten slijten. Slechts een minderheid van de jonge bonobo’s zijn opgevoed door hun biologische moeder. En dit had zo zijn gevolgen voor het empatisch gedrag, want het bleek dat de jonge dieren die door hun eigen moeders waren opgevoed meer troostgedrag vertoonden dan hun geadopteerde soortgenoten. Mogelijks legt een onstabiele jeugd met traumatische ervaringen dus een hypotheek op het empatisch vermogen.

Het troostgedrag bij de bonobo’s bestond uit knuffelen, vlooien en soms ook seks en vond meestal plaats wanneer een bonobo die niet bij een bepaald conflict betrokken was een van beide ruziemakers ging troosten waardoor de stress bij dit dier afnam. Verwantschap was hierbij belangrijk, maar er werden ook echte vriendschappen waargenomen.

Bron:

Referentie:
Zanna Clay, Frans B. M. de Waal. Bonobos Respond to Distress in Others: Consolation across the Age Spectrum. PLoS ONE, 2013; 8 (1): e55206 DOI: 10.1371/journal.pone.0055206

Paper:

Nick Mertens
6 februari 2013

maandag 4 februari 2013

Chimpanzee


Vanaf 6 februari 2013 spelen de Belgische bioscopen de documentaire “Chimpanzee” in hun zalen. Deze natuurdocumentaire wordt uitgebracht door Disneynature, is geregisseerd door Alaistair Fothergill (“African Cats” en “Earth”) en Mark Linfield (“Earth”), en wordt voor Vlaanderen verteld door Matthias Schoenaerts.

Waar gaat deze documentaire nu juist over?
Hetvolgende staat op de officiële website van de film te lezen:
“Disneynature neemt bioscoopbezoekers mee diep in de bossen van Afrika met "Chimpanzee", een nieuwe natuurdocumentaire over een aandoenlijke, jonge chimpansee genaamd Oscar en zijn grappige kijk op het leven in een opmerkelijk verhaal over familiebanden en individuele overwinning.
Oscar’s speelse nieuwsgierigheid en enthousiasme voor ontdekking laat de intelligentie en vindingrijkheid zien van een van de meest buitengewone persoonlijkheden in het dierenrijk. Samenwerkend verplaatsen Oscar en zijn chimpansee familie, waaronder zijn moeder Isha en Freddy, de ervaren leider van de groep, zich door het complexe grondgebied van het bos.
De wereld is een speeltuin voor de kleine Oscar en zijn vriendjes. Zij spelen liever dan dat ze samen met hun ouders een middagdutje doen. Maar als Oscar’s familie wordt bedreigd door een concurrerende groep chimpansees wordt hij aan zijn lot overgelaten, totdat een verrassende bondgenoot verschijnt en zijn leven voorgoed doet veranderen.”

Dit is de officiële trailer:


De moeite waard als je het mij vraagt!!!

Nog meer weten? Bezoek de officiële website op http://nl.disney.be/chimpanzee/

Nick Mertens
4 februari 2013

vrijdag 1 februari 2013

Live gorilla webcam in de dierentuin van Praag

Als eerste bericht op deze nieuwe blogsite zal ik maar dadelijk in huis vallen met iets wat in de dierentuinwereld voor het ogenblik ontzettend populair is, namelijk live webcams.
Persoonlijk ben ik gek van zulke webcams, en eentje in het bijzonder: de gorillawebcam van de Praagse dierentuin. Op 22 december 2012 zette gorillamoeder Kijivu immers haar vierde spruit op de wereld.
Kijkt u mee :-) ?


http://www.zoopraha.cz/cs/webkamery

Nick Mertens
1 februari 2013