Aantrekkelijke bonobovrouwen doen de mannen smelten

Bij zoogdieren komt vrouwelijke dominantie betrekkelijk weinig voor. Meestal zijn de mannen baas. Maar uitzonderingen bevestigen de regel. Zo is geweten dat bij bonobo’s het de vrouwen zijn die de plak zwaaien en hoger op de hiërarchische ladder staan dan de mannen. Opmerkelijk, want bonobomannen zijn doorgaans groter en sterker dan hun vrouwelijke soortgenoten.
Hoe slagen bonobovrouwen hier dan toch in? 

© Caroline Deimel, LuiKotale Bonobo Project

Tot hiertoe waren hiervoor door wetenschappers een aantal hypotheses naar voren geschoven. Eén mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat vrouwen allianties zouden vormen tegen de mannen om zo sterker te staan. Een andere verklaring gooit het over de evolutionaire boeg waarbij vrouwtjes eerder een voorkeur zouden hebben voor niet-agressieve mannetjes, zodanig dat agressiviteit onder bonobomannen geleidelijk aan is verdwenen door natuurlijke selectie.

Maar onderzoekers van het LuiKotale bonobo project verbonden aan het Max Planck Instituut voor evolutionaire Anthropologie te Leipzig (Duitsland) komen in hun onderzoek naar de samenhang tussen de verhoudingen in dominantie tussen mannen en vrouwen en de hoge sociale status van sommige vrouwen bij een wilde bonobogemeenschap in het Salonga National Park in de Democratische Republiek Congo nu tot een heel andere vaststelling.

Want wat blijkt? Niet het vormen van allianties tegen de mannen maakt de vrouwen vaak tot overwinnaars. En ook de aard van het conflict is weinig doorslaggevend. Neen, twee heel andere factoren spelen een rol, namelijk de verdediging van hun kroost en de mate van seksuele aantrekkelijkheid.

Bonobovrouwen zullen namelijk steevast hun nakomelingen verdedigen tegen mannelijke agressie, vaak alleen, maar soms ook als groep. Een bonoboman zal dus wel eerst eens twee keer nadenken vooraleer de toorn van de vrouwen over zichzelf af te roepen.

Nog opvallender is dat hoe meer aantrekkelijke lichaamsdelen de bonobovrouwen in de weegschaal werpen – denken we bijvoorbeeld aan het presenteren van hun genitale zwellingen die een verhoogde vruchtbaarheid aangeeft - hoe minder agressief de mannen zich zullen gedragen en hoe makkelijker ze door de vrouwen onder de duim te houden zijn.

Het onderzoek toont dus aan dat bij bonobo’s seksualiteit en strategieën wat betreft partnerkeuze in belangrijke mate de dominantieverhoudingen tussen de seksen bepaalt.

NM

17 juli 2013

Wist je dat (2) - Zeehonden

Gewone zeehonden (Phoca vitulina) werpen in juni-juli. De jongen gaan dadelijk te water en hebben bij de geboorte al een korte vacht.

Gewone zeehond (Phoca vitulina)

Grijze zeehonden (Halichoerus grypus) worden tussen november en januari geboren en hebben bij de geboorte een pluizige witte vacht die binnen enkele weken verdwijnt.

Grijze zeehond (Halichoerus grypus)

NM

12 juli 2013

Wist je dat (1)

De geslachten Homo (de moderne mens) en Pan (chimpansees en bonobos) 98,8% van sommige DNA-sequenties met elkaar delen, wat chimpansees en bonobos tot de nauwste verwanten van de mens maakt.

NM

12 juli 2013

Giftige bacteriën in de bek van Komodovaranen is mythe

Tot nog toe werd geloofd dat een beet van de Komodovaraan dodelijk was door de aanwezigheid van giftige bacteriën in de bek. Ook ik heb dit als dierentuingids altijd zo aan mijn groepen verteld.

Maar een baanbrekend onderzoek uitgevoerd door een team onder leiding van de aan de universiteit van Queensland verbonden professor Bryan Fry toont nu aan dat in de bek van de Komodovaraan eigenlijk net dezelfde bacteriën huizen als in die van andere carnivoren.

En dus moeten we de manier van hoe we naar deze dieren kijken dringend bijstellen.

“Eigenlijk zijn Komodovaranen heel hygiënische dieren”, zegt professor Fry. “Na te hebben gegeten zullen zij 10 tot 15 minuten besteden aan het proper maken van hun bek door aan hun lippen te likken en hun kop tussen de bladeren te wrijven. Daarnaast wordt hun bek ook nog eens zeer goed schoon gehouden door hun tong. In tegenstelling tot wat de mensen denken hebben zij dus geen restanten van rottend vlees tussen hun tanden zitten waarop de bacteriën welig tieren.”   

Komodovaranen leven in Indonesië en voeden zich voornamelijk met waterbuffels, zwijnen en reeën. Vooral de jacht op deze laatste twee diersoorten is succesvol. 75 procent sterft binnen de 30 minuten, 15 procent sterft na drie tot vier uur.  

Het overgrote deel van de waterbuffels weet echter te ontkomen, maar wel met diepe wonden aan hun poten.

“Waterbuffels volgen hun instinct en zullen zich na zulk een beet terugtrekken in een waterplas, in dit geval kleine poelen met stilstaand warm water vol met uitwerpselen van deze dieren en dus ook vol bacteriën”, legt Bryan Fry uit.

De aangetroffen bacteriën in de bek van Komodovaranen zijn restanten van deze bacteriën die de varanen binnenkrijgen simpelweg door te drinken van deze waterplassen. Maar ze bezitten dus niet genoeg bacteriën in hun bek om een waterbuffel te infecteren en/of te doden.

“Het is maar pas wanneer de waterbuffel met zijn open wonden in het verontreinigde water gaat staan dat ze geïnfecteerd raken”, aldus professor Fry. “Als het ware gaat de waterbuffel naar de badkamer om zijn wonden te verzorgen.”

“Zo simpel heeft het al die tijd geweest.”

Sterker nog, deze hele situatie is artificieel en onnatuurlijk. Immers, het is de mens die de waterbuffel heeft gedomesticeerd en op de Indonesische eilanden heeft geïntroduceerd. Van nature komen ze voor in gebieden met enorme grote waterpoelen waarin de kans op infecties veel kleiner is dan in de kleine waterplassen waarin ze zich nu moeten terugtrekken/verfrissen/verzorgen.

Bron: http://www.uq.edu.au/news/index.html?article=26398

Vertaling en bewerking door NM

9 juli 2013